W silnikach o zapłonie iskrowym oraz silnikach o zapłonie samoczynnym, tłoki są równie delikatnym podzespołem, na który należy uważać i starannie się z nimi obchodzić, po zdemontowaniu ich i wyjęciu z bloku silnika.
Zabrania się rzucania tłokami oraz należy zwrócić szczególną uwagę aby korbowody nie uderzały się wzajemnie z tłokami. Najlepiej wziąć do ręki korbowód i wsunąć palce tak aby zabezpieczyć korbowód przed uderzeniem o płaszcz tłoka. Po demontażu tłoki należy ułożyć w kolejności ich pracy lub demontażu (jak kto woli). Każdy tłok powinien zostać zamontowany w cylinder, z którego został wyjęty.
Aby uniknąć pomyłek najlepiej sczytywać oznaczenia umieszczone na tłokach. Producent umieszcza na nim oznaczenia, informujące użytkownika o średnicy tłoka i niekiedy o kolejności wmontowania. Bardzo często możemy spotkać się ze świadomym przesunięciem przez producenta otworów cylindra względem osi wału korbowego (2-3mm). Taki zabieg uniemożliwi dowolne wkładanie tłoków. Jednak co się stanie w przypadku złego montażu tłoków? Podczas pracy, tłok będzie niewłaściwie obciążony przez siłę ciśnienia gazów jakie wytwarzają się podczas procesu spalania mieszanki paliwowo powietrznej. Warunki pracy strony obciążonej oraz odciążonej płaszcza tłoka, ulegną zmianie.
Tłok nie jest względem siebie symetryczny. Różnice są naprawdę minimalne, ale jednak są. Pomiar średnicy tłoka będzie różny w zależności od miejsca pomiaru. Dzieje się to na skutek owalizacji kształtu w przekroju poziomym oraz stożkowatości w przekroju pionowym. Wytłumaczenie tego zjawiska jest proste. Dzieje się tak na skutek różnej rozszerzalności cieplnej poszczególnych elementów tłoka, różnym przekrojem ścinek tłoka i nierównomiernym nagrzaniem (różnice w nagrzewaniu płaszcza tłoka).
Średnicę tłoka mierz na wysokości otworu na sworzeń tłokowy. Wymiar musi zgadzać się z tym podanym przez producenta na denku tłoka.
Tłoki, które pracują w większych obciążeniach są dodatkowo ochładzane (oraz smarowane) za pomocą dysz umieszczonych w kadłubie. Dysze te są podłączone do głównego przewodu olejowego.
Pierścienie tłokowe również zasługują na ostrożne traktowanie. Podczas ich montażu należy używać obejm, które zapewnią równomierny ścisk i dopasowanie pierścieni do tłoków. Wszelkie próby montażu pierścieni za pomocą śrubokrętów lub innych tego typu narzędzi jest zabroniona. Może dojść do złamania pierścienia lub jego wygięcia. Podczas wkładania tłoka do cylindra należy użyć tylko ręki i wepchnąć tłok w cylinder, który wcześniej został posmarowany olejem silnikowym.
W przypadku uszkodzenia jednego tłoka, należy wymienić wszystkie na nowe bez względu na to czy pozostałe mają jakieś defekty czy nie. Nowe tłoki dobiera się według ich masy a z pomocą przychodzi odpowiednie oznaczenie selekcyjne jakie znajdziemy na denku tłoka. W przypadku korbowodów te również mają swoje oznaczenia i powinny zostać wymienione na nowe.
Projekty starej daty zakładały że sworznie będą mocowane w główce korbowodu przy pomocy śruby. Obecnie stosuje się pierścienie osadcze co zapewnia możliwość przesuwania się sworznia względem własnej osi (tzw. sworznie pływające). Często możemy spotkać, zwłaszcza w silnikach małej mocy, skurczowe osadzenie sworznia tłokowego. Nastręcza to nie lada trudności podczas naprawy bowiem konieczne jest posiadanie wielu przyrządów specjalistycznych.
Kluczowa jest procedura naprawcza. Wcześniej nagrzane tłoki umieszcza się na podstawce wyposażonej w regulowany ogranicznik głębokości wsunięcia sworznia. Wspomnianą podstawę używa się do wyciskania oraz do wtłaczania sworznia w otwór na tłoku.
Z uwagi na dużą siłę ciśnienia gazów pochodzących ze spalania mieszanki paliwowo powietrznej, wymuszone jest stosowanie sworzni o znacznych rozmiarach. Sworzeń tłokowy jest w środku wydrążony w celu obniżenia jego masy.
Z kolei pierścienie tłokowe są bardzo delikatne i lekkie. Są bardzo podatne na uszkodzenia (złamanie, pęknięcie, wygięcie) w trakcie demontażu i montażu w rowkach na tłoku.
W trakcie naprawy sworznia należy zadbać o staranne oczyszczenie kanalików doprowadzających olej, który zapewnia smarowanie sworznia. Sworzeń nie wykonuje dużych wychyleń kątowych więc w niektórych silnikach projektant mógł pominąć ten element. Wówczas smarowanie sworznia odbywa się poprzez mgłę olejową lub natryskowo, wprost ze skrzyni korbowej. W bardziej obciążonych konstrukcjach silnikowych stosuje się dysze natryskowe. Wystarczy przedmuchać taką dyszę pozbyć się zalegającego w nim osadu (można użyć środka zmiękczającego w celu rozpuszczenia brudu).
W trakcie zakładania sworznia nie wolno go wbijać. W zależności od pasowania (luźnego, lekko ciasnego) tłok należy podgrzać lub nasmarować i po prostu wcisnąć sworzeń. Nie wbijaj sworznia w otwór tłoka (możliwe odkształcenie płaszcza).
W większości przypadków wymontowany tłok nie odbiega swoim wymiarem od wymiaru nowego tłoka. Należy sprawdzić czy rowki na pierścienie tłokowo nie są nadmiernie wybite oraz czy gładź cylindra a dokładniej średnica otworu, nie jest powiększona. Szczególnie można to zaobserwować na wysokości jednej trzeciej wysokości otworu (mierz od góry). Jeśli rowki na pierścienie będą wybite a średnica cylindra powiększona, wówczas należy wymienić te elementy bowiem zwiększy się zużycie oleju silnikowego i spadnie moc silnika.